Phẫu thuật thay khớp vai nhân tạo là giải pháp tối ưu cuối cùng được thực hiện nhằm mang lại chức năng vận động cho những khớp vai bị thoái hóa nặng hoặc gãy chỏm xương cánh tay phức tạp không còn khả năng phẫu thuật kết hợp xương. Trước đây, những trường hợp thoái hóa khớp vai có chỉ định phẫu thuật thay khớp nhân tạo khá hạn chế, người bệnh thường lựa chọn điều trị bảo tồn dùng thuốc và tập vật lý trị liệu để cố gắng sống chung với bệnh dù đã trong tình trạng nặng nề. Hậu quả gây ra nhiều biến chứng: vôi hóa khớp, biến dạng khớp vai… gây đau đớn kéo dài, hạn chế khả năng vận động và suy giảm đáng kể chất lượng cuộc sống.

Kỹ thuật thay khớp vai nhân tạo phổ biến rộng rãi hơn khoảng 5 năm trở lại đây, đã mang lại ý nghĩa lớn cho người bệnh, giúp họ không phải chịu những cơn đau vai hành hạ, phục hồi vận động, cải thiện chất lượng cuộc sống về sau. Đây là kỹ thuật cao, chuyên sâu, chủ yếu được triển khai tại một số bệnh viện tuyến trung ương và một vài đơn vị tuyến tỉnh có chuyên khoa sâu về chấn thương chỉnh hình. Với đội ngũ nhân lực chất lượng cao cùng trang thiết bị hiện đại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh hiện đã ứng dụng triển khai kỹ thuật thay khớp vai nhân tạo với kết quả tốt, phục hồi nhanh.

Kíp phẫu thuật khoa Chấn thương hỉnh hình thực hiện thay khớp vai nhân tạo bán phần cho bệnh nhân Đ.

Mới đây, một trường hợp bệnh nhân bị thoái hóa khớp vai lâu năm đã được phẫu thuật thay khớp vai nhân tạo thành công. Bệnh nhân là Hoàng Thị Đ. (56 tuổi) ở thị xã Quảng Yên, từng có tiền sử ngã gãy cổ xương cánh tay khoảng 30 năm trước, lâu dần dẫn đến thoái hóa khớp vai, đau tăng lên theo thời gian. Gần đây, tình trạng đau buốt cánh tay lan dọc sống lưng khiến bệnh nhân hạn chế vận động, tay hầu như không thể cử động, những cơn đau dai dẳng làm bệnh nhân khổ sở và mất ngủ lâu ngày.

Bệnh nhân từng được điều trị nội khoa nhiều năm song không thuyên giảm nên đợt này tiếp tục nhập viện. Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) khớp vai trái cho thấy, hình ảnh đứt bán phần gân cơ trên gai, vôi hóa dây chằng, khớp vai trái thoái hóa và tràn dịch dày 10mm. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị thoái hóa khớp vai nặng và chỉ định phẫu thuật thay khớp vai nhân tạo bán phần cho người bệnh. Sau khi được giải thích kỹ càng về quy trình cũng như các nguy cơ phẫu thuật, bệnh nhân và gia đình đã quyết tâm phẫu thuật, đặt trọn niềm tin vào các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.

Hình ảnh X-quang khớp vai trái trước và sau khi thay khớp nhân tạo.

Dưới sự hỗ trợ của tuyến trung ương, kíp mổ khoa Chấn thương chỉnh hình do Bs.CKII Lương Toàn Thắng – Trưởng khoa, bác sĩ Trần Đình Duy phối hợp với khoa Gây mê hồi sức thực hiện. Phẫu thuật viên tiến hành rạch da bộc lộ gân cơ chóp xoay, kiểm tra thấy khớp vai trái thoái hóa nhiều, chỏm khớp vai biến dạng và mất sụn. Tiếp tục làm sạch lớp sụn hư và thay thế khớp vai nhân tạo bán phần, nắn chỉnh kiểm tra thấy vận động khớp vai tốt, vững. Ca mổ trong 1 tiếng diễn ra thuận lợi, bệnh nhân không mất nhiều máu. Sau mổ 1 tuần, khớp vai phục hồi tốt, có thể vận động nhẹ nhàng. Đến nay, bệnh nhân đã được xuất viện để luyện tập phục hồi chức năng tại nhà.

Khớp vai trái thoái hóa được thay thế bằng khớp vai nhân tạo.

Tập vận động cánh tay với khớp vai mới, bà Đ. hạnh phúc chia sẻ: “Người ta thì sợ mổ, nhưng tôi lại chỉ mong được phẫu thuật càng sớm càng tốt vì đau đớn quá. Từ Tết đến giờ, tôi không có một ngày ngủ yên, đêm nào cũng tỉnh dậy vì những cơn đau vai hành hạ. Tay trái không thể vận động, lúc nào cũng phải đỡ nấy vì buông thõng là đau buốt lan cả sau lưng, đến mức mặt đỏ phừng phừng, khổ vô cùng. Mổ xong mừng lắm vì lâu rồi tôi mới có được giấc ngủ trọn vẹn, không bị cơn đau làm thức giấc. Cánh tay của tôi giờ cũng cử động được nhẹ nhàng. Vô cùng cảm ơn các bác sĩ khoa Chấn thương chỉnh hỉnh đã phẫu thuật giúp tôi phục hồi và đỡ đau như bây giờ”.

Bác sĩ khoa Chấn thương chỉnh hình tập vận động chức năng cánh tay trái cho bệnh nhân.

Thay khớp vai nhân tạo là kỹ thuật khó, đòi hỏi độ chính xác cao. Bs.CKII Lương Toàn Thắng, Trưởng khoa Chấn thương chính hình, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: "Khớp vai là khớp có cấu trúc gân cơ, chóp xoay phức tạp với biên độ vận động lớn nhất trong các khớp trên cơ thể, vì vậy để thực hiện kỹ thuật thay khớp vai nhân tạo đạt kết quả tốt thì đòi hỏi kinh nghiệm chuyên môn, tay nghề của phẫu thuật viên phải vững vàng để đảm bảo khớp vai nhân tạo sau khi được thay thế có thể lấy lại chức năng vận động cho người bệnh một cách tốt nhất, tránh nguy cơ trật khớp.

Trường hợp của bệnh nhân Đ. thoái hóa khớp vai nặng, từng dùng thuốc và tập vật lý trị liệu tích cực với mục tiêu điều trị bảo tồn, tuy nhiên những cơn đau vai vẫn hành hạ từng ngày, đến khi vào viện thì cánh tay trái gần như không thể cử động, ảnh hưởng sức khỏe. Vì vậy, chúng tôi quyết định chỉ định thay khớp vai nhân tạo. Đây là phương pháp tối ưu nhất giúp bệnh nhân chấm dứt đau đớn, phục hồi lại vận động cánh tay, từ đó cải thiện rõ rệt chất lượng cuộc sống. Bệnh nhân sau mổ được hướng dẫn tập phục hồi chức năng tại buồng bệnh, để khớp vai nhân tạo có thể phát huy tối đa chức năng vận động. Đây là ca mổ thay khớp vai nhân tạo đầu tiên được triển khai tại Bệnh viện với kết quả tốt ngoài mong đợi".

Bệnh nhân và gia đình phấn khởi sau khi được thay khớp vai nhân taọ.

Để hoàn thiện kỹ thuật thay khớp vai, đội ngũ bác sĩ khoa Chấn thương chỉnh hình đã tập trung rèn luyện kỹ năng, tay nghề, triển khai kỹ thuật thay khớp vai nhân tạo bán phần và toàn phần cho người bệnh với mục tiêu xâm lấn tối thiểu, bảo tồn tối đa chức năng cơ, giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng. Cùng với các phẫu thuật nội soi khớp, thay khớp gối và khớp háng nhân tạo trở thành thường quy..., việc triển khai thành công kỹ thuật thay khớp vai nhân tạo tại khoa Chấn thương chỉnh hình đã khẳng định quyết tâm của Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong việc làm chủ những kỹ thuật chuyên sâu, mũi nhọn trong lĩnh vực chấn thương chỉnh hình, góp phần mở ra hy vọng cải thiện chức năng vận động cho người mắc bệnh lý về xương khớp trên địa bàn, củng cố thêm niềm tin cho người dân yên tâm khám và điều trị bệnh tại đơn vị y tế tuyến cuối tỉnh./.

Hà Trang, phòng TT&HCQT